Herfstexcursie Schiermonnikoog 15 t/m 19 oktober 2022
Inleiding
Dit jaar vond de 39ste herfstexcursie naar de Wadden plaats, Schiermonnikoog was aan de beurt. Vanaf de oprichting van De Vogelwacht Uden in 1983 is er elk jaar in oktober een excursie naar de Wadden geweest. Uitzondering was 2020, toen de Corona epidemie heerste. Volgend jaar wordt daarom een kroonjaar, 40 jarig jubileum van de Vogelwacht en ook 40 jaar herfstexcursie naar de Wadden. Wisselend worden de eilanden Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog bezocht. Texel werd nooit aangedaan tijdens de herfstexcursie, waarschijnlijk minder geschikt om herfstvogels te gaan zien en te groot. De inschrijving voor Schiermonnikoog ging dit jaar niet zo vlotjes als vorig jaar naar Terschelling. Er was in eerste instantie voor 28 personen gereserveerd, maar toen eind augustus de deadline was, stonden er maar 16 personen op de lijst en werd er voor dit aantal gereserveerd. Maar uiteindelijk bleek de samenstelling van de groep perfect te passen. Het werd gezellig en er werden veel vogels gezien, waaronder de zeer zeldzame Amerikaanse Zee-eend en de Dwerggors. Ik denk dat het ook wel iets heeft zo’n groepsaccommodatie als de Oorsprong met een eigen keuken en zitruimte. Drank is goedkoop en het onderling contact gaat gemakkelijker dan wanneer je in een hotel zit. We hadden dit jaar twee personen die voor het eerst meegingen op de Waddenexcursie, Hans van de Heuvel en Ingrid Vloet. Hans is al meer dan 10 jaar lid van de Vogelwacht en Ingrid is net lid geworden.
Zaterdag 15 oktober
In alle vroegte op, maar een beetje vogelaar maalt daar niet om. Bij het BMPen moet je in de lente ook wel eens om 5 uur ’s morgens in het veld zijn. Alle vier de auto’s waren op tijd op pad en ruimschoots op tijd in Lauwersoog bij de bootterminal van Wagenborg, waar de auto’s voor 5 dagen werden geparkeerd. Even bijpraten in de vertrekhal en om 9 uur konden we de boot op, na eerst onze bagage in de daarvoor bestemde kar gedropt te hebben. De oversteek naar Schiermonnikoog duurde slechts drie kwartier, maar op de boot werd er al druk gevogeld, want alles op de boot telde mee voor de vogellijst. Een Fazant werd evenwel nog niet gezien. Rond half elf stonden we op Schiermonnikoog op de veerdam bij Soepboer in de rij voor onze fietsen. Voor het eerst had dit jaar iedereen voor een elektrische fiets gekozen. Gelukkig was het niet zo druk en in een mum van tijd was iedereen voorzien van een fiets met de juiste tas met daarin een oplader en tevens geschikt voor andere bagage. De eerste vogels werden al genoteerd en iedereen ging in groepjes op pad. Een paar fietsen waren niet helemaal in orde. Die werden snel omgeruild tegen een andere. Sommigen gingen eerst naar de Oorsprong waar ons onderkomen was. We hadden daar 3 slaapzalen met in totaal 40 stapelbedden, waardoor iedereen minimaal 2 bedden tot zijn beschikking had, een om te slapen en een voor de bagage. Omdat we zelf voor o.a de koffie, toetje en drank moesten zorgen zijn we met een paar man naar de plaatselijke Spar gegaan voor de inkopen. Maar dat verliep allemaal soepeltjes en er was nog voldoende tijd om te gaan vogelen. Het eiland is niet zo groot, zodat je altijd wel iemand van de Vogelwacht tegenkomt. We kwamen Ad Bekkers en daarna een groepje met William van de Velden en Arend Vermaat tegen. Bij kampeerboerderij De Duinhoeve aan de Kooiweg vlogen nog een paar laatste Boerenzwaluwen rond. Want zo rond half oktober zijn de meesten toch wel vertrokken naar het Zuiden. Ook zagen we daar nog een Turkse Tortel en een Holenduif. Dit zijn wel geen spectaculaire soorten maar ze zijn toch niet altijd goed te vinden op de eilanden in deze tijd van het jaar. Daarna zijn we doorgefietst naar de Berkenplas aan de Prins Bernardlaan. Aan deze plas lag ook het gelijknamige restaurant De Berkenplas, dat gedurende ons verblijf op Schiermonnikoog voor de catering op de Oorsprong zorg zou dragen. Maar hier kwamen we voor de vogels die in de plas zaten en dat waren bijvoorbeeld Dodaars, Meerkoet en Waterhoen. Die moet je niet gaan zoeken langs het Wad of aan de zeekant. Mooie, gele Heksenboter stond onder de Sparren langs de plas. Om toch nog wat extra soorten te scoren op de eerste dag zijn we naar de Westerplas gefietst, die zoals de naam al doet vermoeden aan de westkant van het eiland ligt. In 2008 is deze plas tot mooiste plek van Nederland gekozen en met de daaraan gekoppelde geldprijs is de oude kijkhut compleet vernieuwd. Vroeger heette dit gebied de Westerkwelder, waar de zee vrij spel had. In 1964 is deze kwelder ingedijkt en een zoetwaterbekken geworden. Hier profiteren diverse vogels van die toch af en toe liever zoet water gebruiken om te drinken en hun veren te poetsen. Ook voor de inwoners van Schiermonnikoog is de Westerplas van belang. Een groot deel van hun drinkwater komt uit deze omgeving. In deze prachtige kijkhut kun je de vogels van heel dichtbij aanschouwen, zoals o.a. Grote Zilverreigers, Pijlstaarten en Wintertalingen. Met een telescoop wordt het wat lastiger in de kijkhut omdat het met een man of tien al aardig vol is. Zo rond half vijf gingen de meesten richting de Oorsprong. De bedden moesten nog opgemaakt worden en na een lange dag sloeg de vermoeidheid ook wel wat toe. Aangezien er een vlaggenmast aanwezig was met de vlag van de Oorsprong in top hebben wij de vlag van de Vogelwacht Uden er maar onder gehangen. Vijf dagen heeft hij daar dapper mee gewapperd. Omdat de cateraar een uur vroeger bleek te zijn dan afgesproken was, konden we op tijd aan tafel. Op het menu stond gebonden kippensoep, een Kip Kerrie buffet met rauwkostsalade en een toetje uit de supermarkt. Het smaakte ons allemaal best. Daarna afwassen, koffie met een koekje en het traditionele lijsten onder leiding van William van der Velden. We hadden de eerste dag met zijn allen toch al zo’n 85 soorten waargenomen, voorwaar niet slecht. En niet onvermeld mag blijven dat iedereen, inclusief Peter van de Braak, de eerste dag een Fazant had gezien. Daarmee was voor Peter de schande van vorig jaar enigszins weggepoetst, toen hij als enige tijdens de Waddenexcursie geen Fazant had gezien. Na onder het genot van een drankje nog wat nagepraat te hebben, lag rond 10 uur iedereen in zijn onderste stapelbedje.
Zondag 16 oktober
De eersten waren al weer vroeg op en dat was maar goed ook. Want de Berkenplas stond al om half 7 aan de deur met het ontbijt en de lunchpakketjes. Afgesproken was eigenlijk om half 8, maar door deze vergissing kon iedereen wel meteen aan tafel. Het weer zag er voor vandaag voortreffelijk uit, geen regen, windkracht 3 en ’s middags een graad of 16. Dus, enthousiast werden de fietstassen gevuld en met een volle accu onder de pakkendrager ging iedereen voor een mooie vogeldag op pad. Onze groep besloot bij de Oorsprong meteen rechts te gaan. Op de graslanden daar zaten honderden Brandganzen, een prachtig gezicht om te zien. Er zat echter een vreemde gans tussen met een vrijwel witte kop en nek. Na enig speurwerk en discussie werd hij toch maar geschaard onder een hybride Brandgans. We gingen verder richting Kaap Kobbeduinen en op weg daar naar toe vond Arend Vermaat in een kreekje een Zwarte Ruiter. Er werd natuurlijk gestopt voor een foto en na een tijdje kwam ook de groep onder aanvoering van Willie Bergmans er aan en kon met ons meegenieten. Tevens werden er ook nog een Grote Zilverreiger, Blauwe Reiger, Wintertalingen en een Bonte Strandloper ontdekt. Deze laatste had een rare snavel die niet goed dicht kon. Na de foto’s gingen we weer verder en vlak voor de Kobbeduinen gingen we linksaf richting strandpaviljoen de Marlijn onderwijl genietend van de vogels in de struiken en de talrijke groepen ganzen in de lucht, hoofdzakelijk Rotganzen, Grauwe Ganzen en Brandganzen. Ons doel was het zeestrand en zijn specifieke vogels aldaar. En we werden niet teleurgesteld. Je kon de Jan van Genten met de verrekijker en soms ook met het blote oog goed zien. Niet vaak komen ze zo kort onder de kust langs. Ook veel Zwarte Zee-eenden en slierten Eiders vlogen vlak boven de golven langs. Naar een Roodkeelduiker moest even goed gezocht worden. En altijd mooi blijven die bedrijvige Drieteenstrandlopers die met de golven mee rennen richting de zee en weer terug op zoek naar voedsel dat met de golven mee komt, garnalen, kleine krabbetjes en wormen. Hij dankt zijn naam aan het feit dat hij maar drie tenen heeft en een achterteen mist. Je kunt eindeloos naar dat op en neer rennen van die vogeltjes blijven kijken en als het hard waait lijkt het wel of ze elk moment kunnen wegwaaien, zo licht en fragiel zijn ze. Maar we moesten ons plotseling richten op een grote groep van wel 50 Sneeuwgorzen, die van hot naar haar vlogen over het strand. Oh wat waren ze mooi en oh wat waren ze moeilijk te fotograferen. Tot overmaat van geluk vlogen er plotseling ook nog een stuk of 8 Strandleeuweriken tussen. We waren vandaag met onze neus in de boter gevallen op het strand. Maar we moesten toch weer verder, want ons doel was om vandaag ook een Bladkoning te zien. Ze waren dit jaar zeer talrijk op de Waddeneilanden, dus dat moest niet zo heel moeilijk zijn. We zijn teruggefietst naar de Kobbeduinen om wat rond te struinen bij het Baken. Daar aangekomen hebben we gespeurd naar een Slechtvalk, die we andere jaren daar vaker gezien hebben. Hij was onvindbaar. We hebben daar in het gras onze lunch genuttigd en een rondje om het Baken gelopen. Maar veel vogels zaten er niet en dus werd er weer verder gefietst. Nu richting het wad langs de dijk en de veerhaven. We hebben daar niet veel meer gezien dan een paar Oeverpiepers op de rotsen langs het wad. Iets verderop bij de Jachthaven zaten een heel stel Steenlopers langs de waterkant. Ze waren druk bezig om met hun snavel allerlei materiaal zoals schelpen, zeewier en stenen om te kiepen op zoek naar voedsel. Vandaar dan ook hun naam in het Engels “Turnstone”. Wat later in de middag vonden we hier ook nog een Paarse Strandloper op aanwijzing van Peter van de Braak. Overal zag je en hoorde je vandaag Fazanten. Peter kon zijn geluk niet op. Maar een Bladkoning hebben we alleen maar gehoord vlakbij de Oorsprong in een houtwal. Plotseling zagen we een Bonte Kraai aan de wadkant tussen de veerhaven en de jachthaven. Het was een echte met zo’n grijs damesbadpak aan. Hij vloog echter de dijk over. Maar wij gingen te voet snel de dijk op en boven op de dijk zagen we hem beneden aan de slootrand zitten te drinken. Hij was, wel op afstand, goed te fotograferen en na het drinken vloog hij weer verder de weilanden in. Op de terugweg naar huis, want het begon al tegen zessen aan te lopen, hoorden we nog een roepende Waterral met zijn kenmerkende biggengeluid. En er zat ook ergens een Kleine Rietgans, waarschijnlijk op een maisveld. Die moest voor het donker werd ook nog even meegenomen worden. Vrij snel hadden we hem gevonden. Inderdaad op maisstoppels, maar af en toe verdween hij in het ernaast gelegen bietenveld. We hadden veel mooie dingen gezien vandaag en gingen daarom tevreden naar de Oorsprong terug. Half zeven was afgesproken met De Berkenplas voor het avondeten, maar Willie Bergmans en zijn discipelen waren er nog niet. Waar zouden ze toch blijven. Niemand van zijn groep was telefonisch bereikbaar. Iets na half zeven kwamen ze aanzetten. Wat bleek, ze waren bij de monniken van Schiermonnikoog op bezoek geweest en hadden aan de Vespers van zondagmiddag meegedaan. Daarbij moesten alle telefoons uitgezet worden. Vespers, is latijn voor avond(gebed). Wij wisten niet dat Willie zo’n vroom persoon was, maar het bleek een initiatief van Ellen van Rooij te zijn. Iedereen vond het toch wel een geslaagde belevenis. Het eten smaakte overigens weer voortreffelijk, petazzie met rookworst en spekjes. Na afloop weer koffie met een koekje en natuurlijk lijsten. Deze keer hadden we niet zoveel nieuwe soorten als op de eerste dag, maar totaal zaten we toch op bijna 100 soorten na 2 dagen.
Maandag 17 oktober
Vandaag zou het wat betreft weer de minst goede dag van de excursie worden, een paar uur regen. Maar daarvoor thuis blijven was geen optie. Na een voortreffelijk ontbijt om half 8 stapten we weer op de fiets en onze groep ging weer linksaf bij de Oorsprong. Bij het onderzoekscentrum van Rijkswaterstaat in de houtwal weer even luisteren en kijken of de Bladkoning er nog zat. Maar dat ging deze keer niet. De gemeente was bezig met het uitdunnen van de houtwal en door alle herrie van de kettingzagen was er geen Bladkoning te horen of te zien. We hielden maar een beetje dezelfde route aan als gisteren. We stopten nog even om een paar Kepen goed te kunnen bekijken, die in een weiland met koeien zaten te foerageren. Bij de Kobbeduinen weer linksaf naar het strand bij de Marlijn. Vandaag waren er geen Jan van Genten te zien. Maar er bleef genoeg moois over om naar te kijken. Het verschil tussen de Grote- en Kleine Mantelmeeuwen kon je prachtig zien. Grote mantelmeeuwen hebben geen gele poten. Zilvermeeuwen hebben weer een lichtere mantel. Voor de gevorderde vogelaars onder ons was het zoeken naar een Geelpootmeeuw en Pontische Meeuw. Peter van de Braak zag in de verte op het strand langs de vloedlijn de eerste Groenpootruiter van deze excursie. Voorzichtig maar snel gingen de fotografen er op af en ze konden een paar mooie plaatjes schieten. Natuurlijk ook weer even naar de Drieteentjes kijken en toen weer terug. In de duinen kwam er mooi laag een vrouwtje Blauwe Kiekendief langs. Helaas geen Velduil werd er opgemerkt, want we zien natuurlijk het liefst iets wat zeldzaam is. Bij de Marlijn namen we de beslissing om terug te gaan naar het dorp en bij restaurant Van der Werff voor de naderende bui te gaan schuilen. We fietsten dwars door het bos in een flink tempo en net toen de bui begon arriveerden we in het dorp. Willie en zijn groep hadden de kijkhut bij de Westerplas omgedoopt tot schuilhut. Wij zaten binnen lekker warm aan de koffie met appelgebak. Bij de koffie moet je opletten dat je gewone koffie besteld, want die heeft nog dezelfde prijs als in 1982, namelijk F1.80,- oftewel tegenwoordig € 0.80,- Dat was destijds bij de verkoop van het hotel besloten, de koffieprijs moest voor altijd de prijs van toen blijven. Dus 2 koffie en appelgebak met slagroom kostte mij slechts € 4.60,- De regen duurde toch wel een paar uur, maar daarna konden we weer op pad. De Westerplas was ons doel en dat kwam goed uit, want het regende nog een beetje. Willie Bergmans was daar intussen vertrokken en wij hadden mooi de ruimte om de vogels te observeren. Buiten in de struiken hoorden we een groepje Staartmezen. Kenmerkend voor deze kleine bolletjes met hun lange staarten is dat ze al kwetterend in een groepje rondtrekken. Als er iemand achterblijft wordt er altijd op hem gewacht. Het zijn zeer sociale vogels. Het gebied rond de Westerplas bestaat uit vochtige grasveldjes en is zeer in trek bij paddenstoelen liefhebbers. Wij hadden er zeker twee van in ons gezelschap, Hans van de Heuvel en Erwin Riesewijk. Na nog even langs de jachthaven te zijn gegaan, waar geen nieuwe soorten meer werden ontdekt, ging het richting de Oorsprong. Bij de haven werden op het wad nog een paar Tureluurs en een groep Kluten waargenomen. Ik kon me herinneren dat 5 jaar geleden ongeveer op deze plek ook Kluten zaten. Misschien is dit wel hun vaste stek. Al met al toch weer een mooie dag ondanks de regen. In de Oorsprong was het weer tijd voor de Berkenplas, die ons vandaag groentesoep, een Wienerschnitzel met gekruide aardappeltjes en sperzieboontjes voorzette. Het smaakte best met een biertje of een glaasje wijn er bij en Hans vertelde een prachtig verhaal over een vervelende kwaal war hij last van had, iets van blink erts of zo heet dat in het Brabants. We weten nu wel wat het is en wat de gevolgen kunnen zijn. Hoe je het schrijft weten we nog steeds niet, maar gelachen hebben we wel. Bij het lijsten kwamen er toch weer een stuk of 10 nieuwe soorten bij, zodat we totaal op 109 uitkwamen.
Dinsdag 18 oktober
Vandaag goed weer, wat zouden we weer allemaal gaan ontdekken? Maar alvorens op pad te gaan moest er eerst de groepsfoto gemaakt worden. Vaak een hoop gedoe voor iedereen er eens is, maar deze keer ging het vrij snel, misschien wel omdat de groep zo klein was dit jaar. We zijn daarna begonnen bij de Kooiweg tegenover het ringstation, waar de dag daarvoor een Gele Kwikstaart was gezien. Deze soort is half oktober meestal al vertrokken naar het zuiden. We hebben hem echter niet terug kunnen vinden. Er zaten wel een paar Grote Gele Kwikstaarten. In de bomen zaten enkele Sijsjes druk te doen met of tegen elkaar. Verder richting de Marlijn kregen we op de Schiermonnikoog vogelapp de melding dat er een Klapekster was gezien in de duinen iets voorbij de Marlijn. Dat was maar een klein stukje fietsen en toen we er waren hadden we hem ook vrij snel gevonden, Hans van de Heuvel had hem in zijn telescoop ontdekt. Hij was redelijk dichtbij te benaderen voor een paar foto’s. Mooie waarneming. Na nog even wat rondgestruind te hebben kwam er weer een melding op de Schiermonnikoog vogelapp binnen, op het strand bij de Marlijn was een Amerikaanse Zee-eend gezien. Dat was wel een heel bijzondere soort, die je in Nederland niet vaak ziet en zeker niet op 5 minuten fietsafstand. Op het strand aangekomen zagen we al meteen in de duinen een groepje jongeren met telescopen staan. Dus het werd ons tot zover niet moeilijk gemaakt. Aangeschoven bij deze jongeren bleek hij af en toe te zien zijn ver weg op zee links van een grote paal. Na een goed half uur was het raak en was hij af en toe zichtbaar als hij boven de golven uit kwam met zijn grote oranje gele knobbel op zijn snavel. Toen hij op een gegeven moment een stukje ging vliegen was hij wat beter te zien, maar om nu te zeggen dat wij van zo’n waarneming in grote beroering raakten, dat gaat wat te ver. Maar toch mooi om mee te maken. Zij die met een Big Year in Nederland bezig zijn moeten natuurlijk wel gaan kijken, want elke vogel telt. Toy Janssen en Maartje Bakker van de Vogelwacht Uden doen daar dit jaar aan mee en zijn daags daarna vanuit Uden komen rijden en hebben de vogel na 5 uur zoeken teruggevonden. We zijn nog even naar de Spar in het dorp gefietst, want we moesten nog een kratje bier en 3 pakken vla inkopen. Samen met Ad Bekkers, de krat bier achter op de pakkendrager, teruggefietst naar de Oorsprong. Daarna de groep weer opgezocht op de dijk bij de haven. Willie Bergmans meldde op onze eigen Schiermonnikoog app dat hij bij het Baken van de Kobbeduinen een Grijze Wouw had gezien, die vrij laag en dichtbij over vloog. Daar moesten we natuurlijk op de namiddag ook nog naar gaan kijken. Fietsen richting de Kobbeduinen en maar hopen dat het nog niet te laat zou zijn. Toen we Willie en zijn groepje naderden begon hij al op afstand uit zich zelf te roepen dat wij hem wel niet zouden geloven. Hij had hem echter goed gezien en kon de kenmerken beschrijven. De anderen uit zijn groep hadden hem niet goed gezien of waren niet deskundig genoeg om het verhaal van Willie te bevestigen. Een Grijze Wouw zie je ook niet elke dag. Hij was wel enkele dagen voor onze komst op deze plek gezien. Dat pleitte natuurlijk wel voor Willie, dat het zou moeten kunnen. Maar hij is de dagen daarna helaas niet meer gezien. Maar niet getreurd, we hadden weer een geweldige dag beleefd. En voor de invallende duisternis werden nog wel de Kluten gezien op het wad en een Slechtvalk op een paaltje. Op de terugweg naar huis nog even bij de Herdershut aan de Heereweg langs geweest, het ecologisch onderzoekscentrum van de universiteit van Groningen, maar er werd geen Bladkoning of Vuurgoudhaan gezien. Dan maar naar huis, want het liep al tegen 6 uur. Om 7 uur konden we aanschuiven voor een lekker Oosters buffet met Chinese groentesoep, Bami en Nasi Goreng met foe yong hai, kipsaté en nog veel meer. We kwamen niets tekort. Voor de excursieorganisator was er nog een klein presentje omdat hij voor de tiende keer de Waddenexcursie heeft georganiseerd. Waar blijft de tijd. Na het eten kon de afwasploeg aan de gang en werd er tegelijkertijd koffie gezet. De lijsten waren weer ingevuld en William kon alles opnoemen wat er die dag gezien was. Dit was onze laatste avond alweer op Schiermonnikoog. Het kratje bier moest leeg, want je kon niets terugbrengen naar de Spar. Maar dat was geen probleem en om half elf lag iedereen te bed.
Woensdag 19 oktober
De dag van vertrek. Na het ontbijt en het maken van de lunchpakketjes moesten de koffers weer ingepakt worden. We konden ze beneden in de hal zetten en dan zou Soepboer ze om 10 uur ophalen om ze naar de veerboot brengen. Ook moest alles achtergelaten worden zoal we het hadden aangetroffen bij aankomst op zaterdag. Dat betekende overal stofzuigen, de wc’s schoonmaken, vloeren dweilen en vuilnisbakken leegmaken. Maar met alle deskundigheid die er voor dit soort werkzaamheden in de groep aanwezig was, werd de klus snel en vakkundig geklaard. Om half 10 was iedereen alweer op pad om nog een paar uur te vogelen, want om 1 uur hoefden de fietsen pas ingeleverd worden bij Soepboer. Bij de helikopterlandingsplaats vlakbij de haven was een Dwerggors gesignaleerd en die wilden we nog graag even meepikken. Na enig zoekwerk dachten we hem gevonden te hebben, maar omdat hij veel op een Rietgors lijkt moesten we hem toch wat beter in beeld zien te krijgen. Maar toen vlogen er een paar vogels , waarvan we dachten dat ze het zouden kunnen zijn, uit de struiken naar de overkant van de dijk. Dat werd wachten of ze weer terug zouden komen. Er werd ook nog 150 meter verderop een Groenpootruiter langs de wadkant aan de Veerweg gezien. Daar zijn de fotografen maar snel even naar toe gefietst om nog een paar mooie plaatjes te schieten. Daarna weer zoeken naar de Dwerggors en die werd na een tijdje ook gezien op dezelfde plek van een kwartier eerder. Omdat er nog voldoende tijd was zijn we nog even richting het dorp gefietst om te zoeken naar een Vuurgoudhaan die daar ergens gezien was. En weer hadden we geluk. Na even zoeken en het afspelen van het geluid van de vogel kwam hij tevoorschijn vanuit uit dichte Conifeer. Prachtig vogeltje, dat zich met zijn witte wenkbrauwstreep en daaronder een gitzwarte oogstreep onderscheidt van de Goudhaan. Dit was een mannetje omdat hij een oranje kruinstreep heeft, terwijl die van het vrouwtje geel is. Maar nu moesten we toch echt weer terug naar de haven want de tijd begon te dringen. Peter moest nog wel even een foto van de zoveelste Fazant maken. Soepboer was intussen bij de haven gearriveerd met onze koffers, die door ons zelf werden overgeladen in de bagagekar die daarna de boot op ging. Er werd nog even gekeken naar overvliegende Rotganzen en Brandganzen en toen was het tijd om de fietsen bij Soepboer in te leveren. Gelukkig was alles in orde en konden we vrij snel daarna de boot op. Het was mooi weer dus we konden vanaf het dek een laatste blik op Schiermonnikoog en zijn twee vuurtorens werpen. Als het goed is komen we over 4 jaar weer terug voor een volgende Waddenexcursie. In het kielzog van de veerboot voer nog een prachtige viskotter mee en halfweg de tocht zagen we in de verte nog een stuk of 20 Zeehonden op een zandbank liggen. Na drie kwartier stonden we weer op het vaste land. Iedereen zocht zijn koffer in de bagagekar en nadat de chauffeurs hun auto in de parkeergarage hadden opgehaald konden we naar huis. Moe maar voldaan meldde alle vier de auto’s dat ze rond half vijf veilig waren aangekomen.
115 Vogelwaarnemingen tijdens Herfstexcursie Schiermonnikoog 2022
| 01. Aalscholver | 22. Goudhaan | 43. Keep | 64. Oeverpieper | 85. Stormmeeuw | 106. Wulp |
| 02. Amerikaanse Zee-eend | 23. Goudplevier | 44. Kievit | 65. Paarse Strandloper | 86. Strandleeuwerik | 107. Zanglijster |
| 03. Bergeend | 24. Graspieper | 45. Klapekster | 66. Pijlstaart | 87. Tafeleend | 108. Zeekoet |
| 04. Bladkoning | 25. Grauwe Gans | 46. Kleine Barmsijs | 67. Pimpelmees | 88. Tapuit | 109. Zilvermeeuw |
| 05. Blauwe Kiekendief | 26. Grijze Wouw | 47. Kleine Mantelmeeuw | 68. Putter | 89. Tjiftjaf | 110. Zilverplevier |
| 06. Blauwe Reiger | 27. Groenling | 48. Kleine Rietgans | 69. Rietgors | 90. Toendrarietgans | 111. Zwarte Kraai |
| 07. Boerenzwaluw | 28. Groenpootruiter | 49. Kleine Zilverreiger | 70. Roodborst | 91. Topper | 112. Zwarte Roodstaart |
| 08. Bontbekplevier | 29. Grote Bonte Specht | 50. Kluut | 71. Roodborsttapuit | 92. Torenvalk | 113. Zwarte Ruiter |
| 09. Bonte Kraai | 30. Grote Gele Kwikstaart | 51. Kneu | 72. Roodkeelduiker | 93. Tureluur | 114. Zwarte Zee-eend |
| 10. Bonte Strandloper | 31. Grote Lijster | 52. Kokmeeuw | 73. Rosse Grutto | 94. Turkse Tortel | 115. Zwartkop |
| 11. Boomkruiper | 32. Grote Mantelmeeuw | 53. Koolmees | 74. Rotgans | 95. Veldleeuwerik | |
| 12. Brandgans | 33. Grote Stern | 54. Koperwiek | 75. Scholekster | 96. Vink | |
| 13. Buizerd | 34. Grote Zilverreiger | 55. Krakeend | 76. Sijs | 97. Visdief | |
| 14. Dodaars | 35. Havik | 56. Kramsvogel | 77. Slechtvalk | 98. Vuurgoudhaan | |
| 15. Drieteenstrandloper | 36. Heggenmus | 57. Kuifeend | 78. Slobeend | 99. Waterhoen | |
| 16. Dwerggors | 37. Holenduif | 58. Lepelaar | 79. Smient | 100. Waterral | |
| 17. Eider | 38. Houtduif | 59. Meerkoet | 80. Sneeuwgors | 101. Watersnip | |
| 18. Ekster | 39. Huismus | 60. Merel | 81. Sperwer | 102. Wilde Eend | |
| 19. Fazant | 40. Jan van Gent | 61. Middelste Zaagbek | 82. Spreeuw | 103. Winterkoning | |
| 20. Fuut | 41. Kanoet | 62. Nijlgans | 83. Staartmees | 104. Wintertaling | |
| 21. Gele Kwikstaart | 42. Kauw | 63. Oeverloper | 84. Steenloper | 105. Witte Kwikstaart |
Martien van Dooren