Herfstexcursie Terschelling 23 t/m 27 oktober 2021

Zaterdag 23 oktober

De inschrijving voor de herfstexcursie was dit jaar binnen een week al volgeboekt. Na de coronaperikelen was er schijnbaar veel behoefte aan een uitstapje. Het was evenwel toch maar goed dat er nog 3 personen op de reservelijst stonden, want redelijk kort voor vertrek moesten er helaas 4 personen afmelden. Nadat de voorbereidende werkzaamheden door de organisatie waren afgerond kon op zaterdag 23 oktober de vijfdaagse excursie van start gaan.

Het reisgezelschap ©Martien van Dooren

Het reisgezelschap ©Martien van Dooren

De dag van vertrek. ’s Morgens vroeg op want we moesten de boot van 10.00 uur in Harlingen halen en dat is zo’n 250 km, dus 3 uur rijden. Om 6.00 uur zaten alle chauffeurs met hun passagiers op de snelweg. Indien nodig kon er via de Terschelling whatsapp groep gecommuniceerd worden. Rond 9.00 uur was iedereen bij de veerhaven in Harlingen bij rederij Doeksen. Nog mooi een uurtje om de auto te gaan parkeren en even bij te praten. Voor velen was het niet de eerste herfstexcursie naar de Wadden. In 2012 en 2016 was van de huidige deelnemers meer dan de helft ook al mee geweest naar Terschelling.

Alk ©Peter van de Braak

Eiders ©Peter van de Braak

Goudplevier ©Martien van Dooren

Groenling ©Martien van Dooren

Koperwiek ©Martien van Dooren

Putter ©Martien van Dooren

Na de koffers in de bagagekar gedeponeerd te hebben konden we de boot op voor de oversteek. Er was tijd genoeg om op het dek te vogelen, want de oversteek duurde bijna 2 uur. Er werden veel Eidereenden, een Slechtvalk en opvallend veel Zeekoeten en zelfs een Alk gezien. Na ruim 1,5 uur kwam de Brandaris al heel dichtbij. Op de kade in West Terschelling moesten de koffers weer van de kar van rederij Doeksen in de kar van Tijs Knop worden overgeladen voor het vervoer naar de Stayokay 1,5 km verder op. Bij diezelfde Tijs Knop, een paar honderd meter van de boot, konden we onze gehuurde fietsen ophalen. Na wat passen en meten konden we direct op pad, want in de Stayokay konden we pas om 15.00 uur terecht. In diverse groepjes hebben we de hele middag een eerste verkenning op het eiland gemaakt. Het was prachtig weer en regenkleding hebben we de hele dag en ook de dagen daarna niet nodig gehad. We hebben flink ons best gedaan met vogelen die eerste middag, want ’s avonds na het avondeten bleek de teller bij het lijsten al bijna op 100 soorten te staan. Jammer was dat Peter van de Braak nog geen fazant had gezien. Een Alk en diverse Zeekoeten waren in de haven te zien. ’s Middags in de polder zagen we een paar Knobbelzwanen ergens in een plas landen, maar daar keken we niet naar om, totdat we een eindje verder met een autochtone vogelaar aan de praat geraakten. Die vertelde dat dat Wilde zwanen waren waarvan er een stuk op 10 op het eiland zaten. Wij de fiets gekeerd en meteen teruggereden, want Wilde zwanen zie je niet elke dag en ook niet op een Waddeneiland. Gelukkig zaten ze nog in het weiland en konden we een paar foto’s maken. Rond vijf uur moesten we terug naar de Stayokay, want om 18.15 hadden we afgesproken voor het gezamenlijke diner en de koffers moesten nog van de kar gehaald worden en de bedden moesten nog opgemaakt worden. Maar het verliep allemaal vlotjes inclusief het scannen van de QR code bij de ingang. Het eten was prima en het drankje daarna in het café ging er goed in, maar het werd toch niet al te laat. Het was een vermoeiende dag geweest en morgen was ook weer een vermoeiende dag waarschijnlijk.

Rosse Grutto ©Martien van Dooren

Rotganzen ©Martien van Dooren

Spreeuw ©Martien van Dooren

Steenloper ©Martien van Dooren

Wilde Zwanen ©Martien van Dooren

Zeekoet ©Peter van de Braak

Zondag 24 oktober

Na een klein beetje slaap (snurkgeluiden), hebben we genoten van het ontbijt en werd het lunchpakket gemaakt. De eerste groep was al op de fiets verdwenen toen wij aanstalten maakten om dit ook te doen. Besloten werd om eerst langs het wad te fietsen. Een prachtige zonsopgang met een geweldige rode gloed over het wad, deed ons zwijgen. Er werden verschillende opnames gemaakt. We dachten dat het eb was, echter bij de jeugdherberg ligt een baai die pas laat vol loopt bij vloed. Iets verderop langs de dijk bleek dan ook dat het water tot aan de dijk stond en we de vele steltlopertjes konden vergeten. De 12 fietsers besloten om aan de landzijde de tocht voort te zetten en niet zonder succes! Niet lang hierna zagen we 2 Sneeuwgorzen die zich goed lieten fotograferen. Deze noordelijke soort broedt in gebieden waar weinig mensen leven en zijn daarom minder schuw. Misschien zijn dit wel vogels helemaal uit Spitsbergen, ongelooflijk dat ze zo’n verre reis maken. We besloten verder te gaan, wat ons de verrassing van de dag verzorgde. In een slootje zwom een Kleine Alk. Een arctische Alk die met miljoenen op Spitsbergen en Groenland in kolonies op rots hellingen en onder stenen broedt. Ze overwinteren normaal op open zee, maar kunnen door westerstormen naar de kust geblazen worden. Verdwaalde exemplaren zijn zeer tam en kunnen langdurig op sloten of vijvers verblijven. Het is uitzonderlijk dat we deze reis zoveel alken en zeekoeten al gezien hebben, een verschijnsel wat wij nog niet eerder meemaakten op de wadden. De vogel is van alle kanten op de gevoelige plat vastgelegd. De “Mariaheide-groep” werd door ons attent gemaakt op de aanwezigheid van deze Kleine Alk, zodat deze de vogel ook mooi hebben kunnen zien.

Zoeken naar de vogels ©Peter van de Braak

En ook op de fiets ©Martien van Dooren

Blauwe Kiekendief ©Peter van de Braak

Bonte Strandloper ©Peter van de Braak

Brandganzen ©Peter van de Braak

Keep ©Martien van Dooren

Iets verderop zaten Wilde Zwanen, die opvlogen richting Waddenzee. Uiteindelijk kwamen we aan op de Boschplaat. De zon scheen volop en er zat behoorlijk wat trek in de lucht. Wolken Spreeuwen, Vinken, Kepen en Graspiepers trokken voorbij. Maar ook zagen we nog een Zwartkop en een Grote Zilverreiger. Aan de zeekant hebben we de zeetrek bekeken. Enkele Jan van Genten, Roodkeelduikers en Zwarte Zee-eenden lieten zich zien. Hierna zijn we naar de eendenkooi gegaan en hebben daar de boterhammen opgegeten. Een vrouwtje Blauwe Kiekendief vloog voorbij. Bijna de Bochplaat uitgereden zagen we nog een Grasmus. Volgens waarneming.nl moesten deze al lang weg zijn. Het was er toch echt een, Peter heeft bewijsfoto’s gemaakt. Terug langs het wad konden we weer Sneeuwgorzen bewonderen. Het licht viel er mooi op, zodat enkele fraaie opnames gemaakt konden worden. De groep met onder andere Willy stonden ook te genieten van deze fraaie vogels. Bij Strijp zou een Grote Pieper gemeld zijn, dus wij erop af, helaas de vogel was al gevlogen. Het begon al te schemeren en tijd om naar de jeugdherberg te gaan. Het avondeten smaakte prima en hierna werd er gelijst. De teller voor vandaag staat al op 109 soorten. Na de nodige biertjes werd de slaapplek opgezocht en droomden we nog na van een heerlijke vogeldag.

Meeuwen ©Martien van Dooren

Oeverpieper ©Peter van de Braak

Rosse Grutto ©Peter van de Braak

Rosse Grutto ©Peter van de Braak

Sneeuwgors ©Peter van de Braak

Steenloper ©Peter van de Braak

Maandag 25 oktober

Rond 8.00 uur is het licht genoeg om te gaan vogelen. Dus het kwam goed uit dat we elke dag om half 8 konden ontbijten en een lunchpakketje voor overdag konden maken. Met volle accu’s onder de pakkendrager (slechts een enkeling had een gewone fiets genomen) gingen we op pad. Het zou die dag een paar keer gaan regenen, maar zoals zo vaak op een eiland waaide het allemaal over en bleef het nagenoeg droog. Het plan was om Strandleeuweriken te gaan zoeken op de Noordvaarder, helemaal aan de kop van het eiland bij West Terschelling. Maar we waren nog maar 5 minuten daar of John en Jan Willem kregen bericht dat het niet goed ging met hun moeder. Ze zijn met de eerste de beste boot teruggegaan naar huis. John was vandaag eigenlijk ook de schrijver van het dag verslag en dat kon nu ook niet meer. Dat was wel een domper voor de rest van de groep. Tot overmaat van ramp zagen we de Strandleeuweriken maar in een flits langs komen. Maar later op de dag kwam het toch nog enigszins goed op het strand bij het Heartbreak Hotel. De naam zegt het al, Elvis is still alive en kicking in Oosterend. Het waren vijf schuwe Strandleeuweriken, die zich maar heel even van dichtbij lieten zien. Aan de vloedlijn zaten natuurlijk de nodige bedrijvige Drieteen Strandlopers, altijd prachtig om een tijdje naar te kijken. Peter van de Braak ging op onderzoek uit naar de diverse meeuwen die er natuurlijk ook op het strand zaten. Zijn oog viel op een Meeuw met gele poten en een niet al te donkere mantel en na veel uitzoekwerk bleek het een Geelpootmeeuw te zijn, een bijzondere waarneming. Natuurlijk werd er ook met de telescoop naar vogels ver weg op zee gespeurd en er werden Jan van Genten, Zwarte Zee-eenden en Roodkeelduikers ontdekt. Na afloop vonden we dat we toch ook een bezoekje aan het Heartbreak Hotel moesten brengen. We hebben daar onder het genot van een kopje koffie en cranberrygebak kunnen genieten van de muziek van Elvis.

Lunchpaketten ©Martien van Dooren

Kwelder ©Martien van Dooren

Bontbekplevier ©Martien van Dooren

Buizerd ©Martien van Dooren

Huismus ©Martien van Dooren

Fazant ©Martien van Dooren

Deze dag kregen we ook diverse meldingen van Paarse Strandlopers, maar telkens als we er op af gingen vonden we ze niet langs de dijk aan de waddenkant. Dan maar weer verder gefietst richting de Wierschuur vlak bij Oosterend. De Wierschuur in Terschelling was vroeger een schuur die in gebruik was om wier te drogen en te persen. Er spoelde toen op Terschelling veel wier aan na een fikse storm. Dan haalden ze het wier uit het water, lieten het drogen en persten er balen van als exportproduct richting Engeland. Nu is het een kampeerboerderij. We zagen daar een paar mooie slierten van Pijlstaarten voorbijkomen en enkele Eidereenden op de rotsblokken waarvan eentje op slechts enkele meters afstand. Zelfs met een mobieltje waren ze goed te fotograferen. Op de terugweg langs de waddendijk zag Peter in een flits drie, waarschijnlijk 3 Rossen Franjepoten. Maar voor hij ze goed kon bekijken en zijn camera kon pakken, waren ze al uit het zicht verdwenen. Te summier om ze mee te mogen tellen voor de waarnemingenlijst. Helemaal op het einde van de dag nog even snel naar twee Witbuikrotganzen. Die zaten aan de Westdijk in de Terschellingse polder. Daarna rustig huiswaarts naar de Stayokay. Daar had de kok zijn best weer gedaan en na afloop was het weer lijsten met een nieuwe omroeper, want John onze vaste omroeper was helaas naar huis. William van de Velden nam het echter moeiteloos over en kon meedelen dat de teller na drie dagen op 115 stond. Peter van de Braak miste nog steeds zijn fazant, maar maakte zich daar geen zorgen over. Die zou hij nog zeker horen en/of zien.

Pijlstaart ©Peter van de Braak

Strandleeuwerik ©Peter van de Braak

Strandleeuwerik ©Peter van de Braak

Wulp ©Martien van Dooren

Zilverplevier ©Martien van Dooren

Dinsdag 26 oktober

Na het ontbijt weer met een volle maag en volle accu’s op pad. Het zou weer een mooie dag worden vandaag. Geen regen, niet al te koud, maar wel een behoorlijke wind. Het plan was om langs de waddenkant richting Oosterend en een stukje Boschplaat te fietsen. Peter van de Braak is de hele dag naarstig op zoek geweest naar zijn fazant, maar ook vandaag heeft hij hem niet gevonden. Het begint een obsessie voor hem te worden, want iedereen van de groep heeft hem intussen wel ergens gezien. Wat we vandaag wel mooi hebben gezien, door de oplettende blik van Peter, waren enkele Paarse Strandlopers op de stenen langs de waddendijk. Ook de Sneeuwgorzen waren weer aanwezig langs het pad en op de basalt blokken en waren goed te fotograferen. Ze stoorden zich niet aan ons. Dat was wel wat lastiger met de IJsgorzen. Die hoorden we diverse, maar goed en rustig bekijken was er niet bij. Bij thuiskomst moesten we op de foto’s constateren dat het toch vaak een Rietgors was die we gefotografeerd hadden en al helemaal niet de Bosgors, waar ook nog aan gedacht werd. Maar ja, het lijkt ook allemaal enigszins op elkaar. Weer iets verder werden er een paar Kanoeten gezien onder aan de dijk prikkend in het slik op zoek naar voedsel. Op deze soort moest Ton van den Tillart nadrukkelijk gewezen worden, want het leek wel of hij deze soort niet goed in zijn geheugen had opgeslagen. Zo zie je maar weer dat iedereen wel een zwakke plek heeft, hoe een goede vogelaar hij ook is. De waddendijk verlaten hebbend kwamen we weer bij de plek waar Peter, ere wie ere toe komt, daags van tevoren zeer waarschijnlijk een heel late Grasmus had gezien. Na het nodige zoekwerk vonden we hem en was er het definitieve bewijs door de telescoop en op de camera.

Zoeken naar de vogels ©Peter van de Braak

Beflijster ©Martien van Dooren

Goudplevieren ©Peter van de Braak

Grasmus ©Peter van de Braak

Kanoet ©Martien van Dooren

Kruisbek ©Peter van de Braak

Toen kwam plotseling Dieny in haar eentje van de Boschplaat af gefietst. Zwaar transpirerend, want ze had kilometers door het zand moeten fietsen met een kapotte batterij onder de pakkendrager. Ze had gebeld met fietsenverhuurder Tijs Knop en die kwam haar hier te hulp met een nieuwe fiets. De rest van de dag is ze met ons meegegaan, want haar groepje kon ze natuurlijk niet meer terugvinden. Onze groep heeft voor de tweede dag op rij gezocht naar de Bladkoning, die daar ergens gezien was richting de Boschplaat. Maar we hebben hem niet gevonden. Hij schijnt dit jaar heel schaars te zijn. Wat we wel te zien kregen waren een paar kruisbekken boven in een grote Spar. Via een schitterende wandeling door de duinen en een stukje fietsen kwamen we uiteindelijk bij paal 19 terecht. Op weg naar het strand zat er nog mooi een Beflijster in de struiken. Op het strand zelf zat een zielige Zwarte Zee-eend, die tot op 5 meter was te benaderen. Deze bleek zwaargewond te zijn en had niet lang meer te leven. Veel leuker was het om de honderden Drieteenstrandlopers te bekijken. Ze renden vlak langs ons heen en als je wijdbeens ging staan liepen ze zelfs tussen je benen door. Nog even wat schelpen zoeken, want er lagen bakken met Amerikaanse zwaardschedes, Wulken en Heremietkreeften in hun schelp. Op de terugweg zijn we binnendijks langs de Waddenkant gefietst. Daar zaten de weilanden af en toe vol met Brandganzen, Rotganzen en Goudplevieren. Een schitterend gezicht als die af en toe met zijn allen de lucht in gaan. Maar goed dat we elektrische fietsen hadden, want anders waren we zwaar bezweet teruggekomen bij de Stayokay. Windkracht 4 van voren is toch zwaar trappen op een gewone fiets. Fit als een hoentje waren we ruimschoots op tijd voor het avondeten. Na afloop weer lijsten, een borreltje in de bar en er zat alweer een prachtige dag op. Wad een eiland!!!

Paarse Strandloper ©Martien van Dooren

Pijlstaart ©Peter van de Braak

Putter ©Peter van de Braak

Geelpootmeeuw ©Peter van de Braak

Zwarte Roodstaart ©Peter van de Braak

Zwarte Zee-eend ©Peter van de Braak

Woensdag 27 oktober

Aan alles komt een eind. Dus ook aan vijf intensieve dagen Terschelling. De laatste dag is het ’s morgens na het ontbijt de traditionele groepsfoto maken met de Vogelwacht vlag. Zoals elk jaar valt het niet mee om iedereen op het afgesproken tijdstip op de fotoplek te laten verschijnen. Maar uiteindelijk is het ook nu weer gelukt. Iedereen had daarna tot 12.00 uur de tijd om nog even een gemiste vogel te gaan zoeken of in het dorp nog een souvenirtje te gaan kopen. Ikzelf had nog wat laatste dingen af te handelen bij de Stayokay en ben daarna samen met Dieny nog even naar het wad geweest en daarna via het industrieterreintje met zijn Grote Gele Kwikstaart bij de waterzuivering richting de Brandaris gefietst. Om 12.00 uur moesten de fietsen ingeleverd zijn bij Tijs Knop. Enkele vogelwachters wilden, alvorens we om 12.30 uur moesten inschepen, nog wel een kopje koffie met cranberrygebak nuttigen. De meesten namen echter vlak bij de boot nog een portie kibbeling of een lekkerbekje. Maar waar was Peter van de Braak toch? Op het allerlaatste moment kwam hij hijgend aangelopen. Hij had nog een poging gedaan om alsnog een fazant te schoren. Maar helaas, hij gaat de boeken in als enige zonder een fazant op zijn lijst. Voor hem waren het toch vijf fantastische, maar fazantloze dagen.

Kleine Alk ©Peter van de Braak

Torenvalk ©Lenie van Heusden

Vuurgoudhaan ©Peter van de Braak

Zeehond ©Lenie van Heusden

Zeekoet ©Martien van Dooren

Op de boot moest binnen weer een mondkapje op, behalve bij het eten en drinken. De terugreis verliep weer voorspoedig en terug in Harlingen werden de auto’s op de iets verder weg gelegen parkeerplaats opgehaald en kon iedereen weer veilig richting Uden. Het was schitterend, maar iedereen was ook blij om weer naar huis te mogen.

Lunch ©Martien van Dooren

Verzamelen voor vertrek ©Lenie van Heusden

De Brandaris ©Martien van Dooren

29 deelnemers aan de herfstexcursie Terschelling 2021:

Ad Bekkers, Jan van Bergen, Willie Bergmans, Peter van de Braak, Vera Brounts, Martien van Dooren, Koos Doorten, Dieny Fleuren, Jan-Willem Hermans, John Hermans, Petra Hermens, Lenie van Heusden, Jan Nabuurs, Rien de mol, Theo Peters, Maria Peters, Isidro Rendon, Erwin Riesewijk, Ellen van Rooij, Simone Schraven, Jan van den Tillaart, Ton van den Tillart, William van de Velden, Theo Veldpaus, Arend Vermaat, Theo Versteegden, Peter Vlamings, Tonny Vlamings, Jos van der Wijst.

Het reisgezelschap ©Martien van Dooren

121 Soorten vogels en 1 hybride Bonte Kraai tijdens herfstexcursie Terschelling 2021:

5 Zoogdieren tijdens herfstexcursie Terschelling 2021:

1. Grijze Zeehond
2. Haas
3. Konijn
4. Egel
5. Gewone Zeehond

Martien van Dooren & Jan-Willem Hermans