Keizerarend op telpost

Na in augustus 2015 de Grijze Wouw een paar dagen op de telpost Brobbelbies-Noord gehad te hebben, dacht men dat deze waarneming niet snel overtroffen zou worden. Maar zie, nog geen twee jaar later is het al zo ver. Woensdag 27 september, een ietwat mistige ochtend op de telpost. Van de vaste ploeg zaten er Toy Janssen, Wim Gremmen, Maartje Bakker en Martien van Dooren. Tevens aanwezig vanaf 11.00 uur Otto Kwak. Er vloog niet veel qua aantallen, wat Graspiepers, Vinken en Boerenzwaluwen. Totdat er rond 11.45 uur vanaf de Hofmans Plassen een rare wat grotere vogel opdook. Was het weer die rare Buizerd van een paar dagen geleden? Nee, het was iets anders, iets veel groters maar wat dan? Een Arend, een Schreeuwarend, een Bastaardarend? Gelukkig geen Zeearend werd er zelfs geroepen, toen duidelijk werd dat het iets heel bijzonders moest zijn. Hij kwam vrij dicht in de buurt van de telpost, zodat er goede foto’s van genomen konden worden. Snel bekeken en de conclusie van Toy was dat het waarschijnlijk een Schreeuwarend of Bastaardarend was. Maar geen tijd om goed te kijken want hij was nog steeds in beeld en goed te fotograferen. Met de auto naar het Palmven, maar snel weer terug want hij vloog weer richting de keet. Toy had intussen een foto en een bericht naar zijn Dutch Birding maatjes geappt met de melding dat er boven de Brobbelbies-Noord een Schreeuw- of Bastaardarend hing. Maar heel snel kreeg hij het sensationele antwoord terug met de felicitaties erbij dat het een, waarschijnlijk 4e kalenderjaar, Keizerarend was. Iedereen wilde natuurlijk weten of hij nog te zien was, maar na een kwartier verdween hij richting Zuidwest. En daar zaten we met zijn vijven te bekomen van de arenaline die door ons lijf was gegaan en er nog steeds niet uit was. Een Keizerarend boven de Maashorst en Toy wist onmiddellijk te vertellen dat dit pas de tweede keer in Nederland was. De eerste keer was in 2005 op de Kamperhoek (bij Dronten) en daar was hij toen ook bij samen met nog 3 andere leden van de Vogelwacht Uden. Totaal een man of 10 à 15 die hem toen gezien hebben. Maar de echte hectiek op de telpost moest toen nog beginnen. Want na een kwartier sprong iedereen overeind, hij kwam weer terug en bleef in de buurt van de telpost hangen. Toen eenmaal het bericht de wereld in was gegaan dat het wel eens een tijdje kon duren voor hij weer zou vertrekken, begon de telpost en directe omgeving binnen een half uur vol te stromen met auto’s. Daarbij werd niet altijd op de maximum snelheid gelet, die normaal gesproken op en rond de telpost gebruikelijk is. Het eerste wat men vroeg met een hoofd waar de adrenaline van alle kanten uitspoot, zit ie er nog? En als ze hem dan met het blote oog of in de telescoop gezien hadden, dan kwam er de oerkreet uit “Yes, hebbes”. Want de echte vogelaars weten hoe zeldzaam de Keizerarend in Nederland is. Er werden diverse demonstraties van een goed uitgevoerde hug gegeven. Zo rond half twee was het op zijn drukst rond de telpost. De hele Palmvenseweg stond vol met auto’s en rond de keet en op de Palmvenseweg stonden een kleine 200 vogelaars en een paar verdwaasde niet vogelaars, die zich verbaasd afvroegen wat er hier aan de hand was. Zoals altijd bij zo’n gebeurtenis, op een gegeven moment is de vogel gevlogen en de laatste gelukkigen hebben rond 13.50 uur in de telescoop nog net een puntje ervan kunnen zien. Twee uur lang een topattractie op vogelgebied op onze telpost. Diverse vogelaars die (net) te laat waren hebben nog tot tegen de avond rond de Brobbelbies naar de Keizerarend gezocht, maar tevergeefs. Zelfs daags daarna zijn er nog mensen op de telpost geweest in de hoop dat hij misschien toch ergens in de omgeving had overnacht. Want tijdens zijn rondvlucht boven de Maashorst had hij zijn landingsgestel al uitgezet, maar door een paar “dappere” Buizerds werd hij steeds opgejaagd. De vraag is nu met wat voor waarneming kunnen we hier nog overheen in de toekomst?

Keizerarend ©Martien van Dooren
Keizerarend ©Martien van Dooren
Keizerarend ©Martien van Dooren
Keizerarend ©Martien van Dooren
Vogelaars van heinde en verre op de telpost ©Martien van Dooren
Vogelaars van heinde en verre op de telpost ©Martien van Dooren

Keizerarend

De Keizerarend is een vogel uit de familie van de arendachtigen. Hij wordt ook wel de oostelijke Keizerarend genoemd ter onderscheiding van de in Spanje broedende Spaanse Keizerarend. Hij heeft een spanwijdte van 1.75 tot meer dan 2 meter en is pas na 5 jaar volwassen. Zijn broedgebied komt voornamelijk voor in Zuidoost-Europa en dan verder richting Azië/Mongolië. De Keizerarend is in Nederland 1 keer waargenomen, namelijk in 2005 en daarna nooit meer. Het totaal aantal broedparen in Europa wordt geschat op circa 2000 en wereldwijd op circa 10.000. Deze aantallen lopen achteruit en daarom staat deze vogel dan ook op de rode lijst van de IUCN. Zijn leefklimaat verslechterd door het verdwijnen van gebieden waar hij zich thuis voelt zoals een open agrarisch landschap met boomgroepen afgewisseld door steppegebieden in laagland en het verdwijnen van bosgebieden met grote, oude bomen in berggebieden. Intensieve landbouw en daarmee samenhangend een afname van prooidieren als de Siesel, alsook jacht en illegale handel bedreigen de Keizerarend.

Palmvenseweg veel auto’s en publiek ©Martien van Dooren
Palmvenseweg veel auto’s en publiek ©Martien van Dooren
Overvolle telpost ©Martien van Dooren
Overvolle telpost ©Martien van Dooren
Geen doorkomen aan ©Martien van Dooren
Geen doorkomen aan ©Martien van Dooren
Toy Janssen en Maartje Bakker ©Martien van Dooren
Toy Janssen en Maartje Bakker ©Martien van Dooren
De 5 eerste waarnemers ©Martien van Dooren
De 5 eerste waarnemers ©Martien van Dooren