Werkgroep Zeldzame Broedvogels
Doel
Zeldzame vogels, of het nu dwaalgasten zijn of broedvogels, kunnen altijd rekenen op veel belangstelling van lokale of regionale vogelaars. Het is dan ook opvallend dat zeldzame broedvogels voorheen niet standaard werden gemonitord en het meestal bleef bij losse waarnemingen. Naar aanleiding van de toename aan broedende Grauwe klauwieren binnen het werkgebied van Vogelwacht Uden is in 2020 besloten om met een nieuwe werkgroep niet alleen de Grauwe klauwier, maar alle zeldzame broedvogels binnen het werkgebied beter in beeld te brengen en te proberen structureel meer informatie te verzamelen en potentiële territoria in kaart te brengen.
Activiteit
Uitgangspunt van onze werkgroep is de lijst van Zeldzame Broedvogels van Sovon Vogelonderzoek Nederland. Van deze lijst van 145 soorten zijn er iets meer dan dertig die regelmatig worden gezien in het werkgebied van Vogelwacht Uden. Bij het in kaart brengen van potentiële territoria worden de criteria van het Broedvogelmonitoringsproject (BMP-Z) van Sovon aangehouden. Het doel is dan ook te proberen zoveel mogelijk territoria in kaart te brengen met een zo hoog mogelijke broedcode. Naast het monitoren van soorten op de Zeldzame broedvogellijst houdt de werkgroep zich ook bezig met andere soorten die weliswaar niet op deze lijst staan, omdat de soort landelijk gezien geen zeldzame broedvogel is, maar binnen de regio wel degelijk schaars zijn. De resultaten worden ingevoerd in de Sovon database voor zeldzame broedvogels, met het bijbehorende voordeel dat de waarnemingen voor lange tijd bewaard worden en op landelijk niveau gebruikt kunnen worden voor verder onderzoek en publicaties. Naast eigen monitoring door werkgroepleden maken we bij het vaststellen van territoria ook gebruik van aanvullende waarnemingen van zeldzame broedvogels die zijn ingevoerd via LiveAtlas-tellingen en op waarneming.nl. De informatie uit losse waarnemingen van verschillende waarnemers is voor onze werkgroep dan ook erg belangrijk. Dus ook als het monitoren van een soort je een brug te ver is, is het doorgeven van één of verschillende losse waarnemingen voor ons erg zinvol! Voor enkele soorten maken we ook gebruik van de gegevens die worden verzameld door andere werkgroepen, zoals de ravenwerkgroep, roofvogelwerkgroep en uilenwerkgroep.
Resultaten
In recente jaren heeft de werkgroep met speciale aandacht gekeken naar soorten als Grauwe klauwier, Raaf en Middelste bonte specht, soorten die in toenemende mate als broedvogels in ons werkgebied te vinden zijn. Daarnaast is er met speciale tellingen ook aandacht geschonken aan bijvoorbeeld Nachtzwaluwen, Boomleeuweriken, Wespendieven (door de roofvogelwerkgroep) en de Fluiter, die niet op de zeldzame broedvogellijst staat maar binnen het werkgebied een zeldzame en incidentele broedvogel is. Aan de hand van alle ingevoerde waarnemingen probeert de werkgroep het aantal territoria per soort vast te stellen. Alle informatie wordt hierbij zorgvuldig vastgelegd in een jaarverslag. Over de soorten die extra aandacht kregen, verschijnt bovendien vaak een apart verslagje, zoals over de Grauwe klauwier en de Fluiter. Ook worden er soorten in het werkgebied waargenomen waarvan we geen territorium hebben kunnen vaststellen, maar die het zeker waard zijn om goed in de gaten te houden, denk hierbij aan Orpheusspotvogel (2020, 2021 en 2022), Roodkopklauwier (2021) en Hop (2022).
Zelf meedoen
Lijkt het je nu ook leuk om je verder te verdiepen in de zeldzame broedvogels binnen ons werkgebied, van het doorgeven van enkele losse waarnemingen tot het zorgvuldig monitoren van één of meerdere soorten, neem dan vooral contact met ons op. Er zijn veel vogelaars actief in het veld en alle ogen helpen! Daarnaast moedigen we iedereen die het leuk vindt om zich te verdiepen in een bijzondere broedvogel aan om waarnemingen en bevindingen vast te leggen en te delen. Wij hebben gemerkt dat het niet alleen leuk is om op deze manier met een vogelsoort bezig te zijn, maar ook nog eens erg leerzaam en met regelmaat erg verrassend!