Zwarte Roodstaart, Phoenicurus ochruros, 13 - 14,5 cm
Herkenning
De Zwarte Roodstaart valt op door zijn rechtopstaande houding. Een vrij schaarse zomervogel met een roetzwarte keel en borst en een mooie oranje staart die steeds trilt. Het vrouwtje heeft een grijsbruine tint maar ook een roestrode staart. Soms overwintert de Zwarte Roodstaart in Nederland. De rest overwintert in Spanje, Portugal of noordelijk Afrika. De Zwarte Roodstaart noemt men in België ook wel schoorsteenvegertje of schouwschijtertje.
Biotoop
Voorkeur voor zonnige droge gebieden, met een korte open vegetatie. Je vindt ze bijna nooit in natte gebieden of bossen, maar in de buurt van hoge gebouwen, nieuwbouwwijken, steenhopen, bouwterreinen, industriegebieden en stations.
Geluid
De zang bestaat uit korte tonen stijgend in toonhoogte, voorafgegaan door een snerpend geluid alsof men door glas snijdt.
Voedsel
Het is een vrij rustige vogel die voornamelijk leeft van muggen, spinnen en andere insecten. Hij vangt deze op een vliegenvanger-achtige manier. In de herfst stappen ze over op allerlei soorten bessen.
Broeden
Broedt graag in holtes, oude muren, ruïnes, fabrieksterreinen (steenfabrieken) en nieuwbouw. Heeft zich aangepast aan door de mens gecreëerde gebieden en geeft de voorkeur aan grote hoge gebouwen, bijvoorbeeld de grote warenhuizen in de stad. Deze doen ze denken aan de eenzame, gure en tochtige bergwanden waar ze zo van houden. In de Tweede Wereldoorlog namen ze in aantal toe omdat ze van een rommelige omgeving houden en door bombardementen was het rommelig. Het nest is een omvangrijk slordig bouwsel van gras en ander plantaardig materiaal, van binnen met haren en veren afgewerkt. De 4 tot 5 witte eieren worden door het vrouwtje bebroed. Beide ouders verzorgen de jongen. Deze hebben een heldergele binnensnavel, die de ouders stimuleren tot voeren.
Aantallen in Nederland
13.000 tot 20.000 broedparen in Nederland in de laatste atlasperiode. Dat is minder dan daarvoor, mogelijk omdat er in die periode weinig nieuwbouwwijken werden gebouwd. In de winter rond de 200 overwinteraars, meer dan vroeger.
Aantallen in onze omgeving
Komt vooral voor in nieuwbouwwijken, industrieterrein en rondom boerderijen. Uden zuid (nieuwbouw) en de Dubbelen (Veghel, industrie) zijn goede plekken.