Tjiftjaf, Phylloscopus collybita, 10 - 12cm

Tjiftjaf | Phylloscopus collybita
Tjiftjaf

Herkenning

De Tjiftjaf lijkt sprekend op de Fitis, maar heeft altijd zwarte pootjes en, simpel gezegd, kortere vleugels. Het is de eerste zomervogel die terug komt en daarmee wordt ook vaak gezegd; de lente is begonnen. Meestal komt hij rond half maart, een beetje afhankelijk van het weer. Als het een guur voorjaar is zal hij later terugkomen dan bij een zacht voorjaar. Als hij eenmaal terug is begint hij onmiddellijk te zingen en zijn territorium te verdedigen. Onder vogelaars is het vaak een wedstrijdje wie de eerste Tjiftjaf heeft gehoord. Hij overwintert in Spanje, rond de Middellandse zee en hoeft dus niet zo'n grote reis te maken als de Fitis. De mannetjes keren eerder terug dan de vrouwtjes. Niet alle mannetjes weten een vrouwtje te lokken, eenderde blijft zonder, maar blijft wel doorzingen, want je weet maar nooit. Pas in augustus, september wordt het stiller, als ze gaar ruien. Soms hoor je ver in oktober ook nog Tjiftjaffen zingen. Bij zachte winters overwinteren er wel eens enkele Tjiftjaffen in ons land.

Biotoop

Broedt in verschillende types loofbos en gemengd bos, parken en tuinen.

Geluid

De Tjiftjaf mag dan uiterlijk erg op de Fitis lijken de zang en de roep zijn erg verschillend. Met wat fantasie roept de Tjiftjaf zijn eigen naam tjif-tjif-tjaf ..... De tjif zingt hij hoog en de tjaf zingt hij laag. Hij herhaalt dit eindeloos. Tussendoor is vaak een zacht prr-prr te horen, zoals in de eerste opname. De roep, die in de 2e opname is te horen, klinkt als een eenlettergrepig wiet (de Fitis heeft een tweelettergrepige roep hu-iet).

Voedsel

Insecten en hun larven die van de bladeren van bomen en struiken verzameld worden.

Broeden

De Tjiftjaf broedt meer in bomen dan de Fitis, maar broedt ook op de grond of iets daar boven. Maakt zijn nest in bossen, parken en tuinen, een klein bolletje (kogelvormig) met de ingang aan de zijkant, net als bij de Winterkoning. Het wordt bekleed met veertjes. Het nest bouwen en broeden zijn echt vrouwelijke aangelegenheden. Ze hebben één of twee broedsels per jaar en legt per broedsel 4 tot 9 eieren. De jongen zijn donzige nestblijvers die door de beide ouders gevoerd worden.

Aantallen in Nederland

350.000 tot 550.000 broedparen in Nederland.

Aantallen in onze omgeving

Algemene broedvogel in onze omgeving die in alle inventarisaties geteld wordt.

Tjiftjaf | Gemaakt in de Maashorst  | ©Peter van de Braak
Tjiftjaf | Gemaakt in de Maashorst | ©Peter van de Braak
Tjiftjaf | Gemaakt in de Maashorst  | ©Peter van de Braak
Tjiftjaf | Gemaakt in de Maashorst | ©Peter van de Braak
Tjiftjaf | Gemaakt in de Maashorst  | ©Peter van de Braak
Tjiftjaf | Gemaakt in de Maashorst | ©Peter van de Braak
Tjiftjaf | Gemaakt in de Maashorst  | ©Peter van de Braak
Tjiftjaf | Gemaakt in de Maashorst | ©Peter van de Braak
Tjiftjaf | Gemaakt in de Maashorst  | ©Peter van de Braak
Tjiftjaf | Gemaakt in de Maashorst | ©Peter van de Braak
Tjiftjaf | Gemaakt in de Maashorst  | ©Peter van de Braak
Tjiftjaf | Gemaakt in de Maashorst | ©Peter van de Braak