Kruisbek

‘Gespierde’ vogel met grote kop en ‘stierennek’, lange donkere vleugels, diep gevorkte donkere staart en een zware snavel met gekruiste punten (naam). Deze gekruiste snavel is een aanpassing voor het openwrikken van sparrenkegels, dennenappels en lariksappels. De bovensnavel is recht, de ondersnavel is gekruist. Vrij zwijgzame vogel, maar laat in de vlucht vaak een kuiken-achtig geluid horen. Het mannetje is steenrood (kleur kan variëren), het vrouwtje grijsgroen gestreept. Doet bij het foerageren een beetje aan Papegaaien denken. Ze trekken in groepjes rond en zijn niet schuw.

Biotoop

Geluid

Voedsel

Zaden van sparren, dennen en lariksen, door de kop zijdelings langs de kegel te houden, worden de zaden eruit gepeuterd. Deze oliehoudende zaden bevatten weinig water, dus moeten Kruisbekken regelmatig drinken. In de zomer eet de Kruisbek ook bladluizen, rupsen, zaden van onkruiden, grassen, distels en bessen. Omdat de vruchtoogst van jaar tot jaar verschilt, variëren de aantallen Kruisbekken ook enorm.

Broeden

Veel Kruisbekken broeden al in februari, omdat er dan veel dennenzaden en sparrenzaden voorhanden zijn. Het nest is een stevig komvormig bouwsel, met een ondiepe binnenkom van haren en veren. Het vrouwtje broedt de drie tot vier eieren in drie weken uit, de sterk gestreepte kuikens verlaten pas na ruim drie weken het nest, ze ontwikkelen zich ongewoon langzaam. Vergeleken met vogels van hun grootte, broeden ze langer en worden de jongen ook veel langer gevoerd. Ze zijn pas na een maand voeren zelfstandig. De eerste drie weken van hun leven is de snavel nog recht.

Aantallen in Nederland

Het zijn bij ons zowel standvogels als invasievogels. Aantallen variëren enorm per jaar, afhankelijk van de vruchtoogst van dennen en sparren (in 1998 2500 – 3500, in 2000 minder dan 100). In de recente atlas 400- 3500 broedpaar.