Huismus

Mussen zijn de meest bekende en tegelijk de minst bekende vogels. Iedereen heeft van de Huismus gehoord, maar wat weet men van deze vogel? Mussen zijn bijna vanzelfsprekend, maar dat is niet meer zo. Dorpen en steden breiden zich uit, dus zou je denken dat Huismussen zich ook uitbreiden. Onderzoek geeft echter aan dat het helemaal niet zo goed gaat men de Huismus. Vanaf de vijftiger jaren ging hij achteruit in de grote steden. Dit kwam door de verstening; straten verbreed, en veel meer parkeerplaatsen. De achteruitgang van de laatste 20 jaar is moeilijk te verklaren. Sommige mensen zeggen dat het komt door het groeiende aantal katten. Ook kraaien, Eksters en Sperwers worden als schuldigen aangewezen. Dit is niet waarschijnlijk. Het niet kunnen vinden van nestplaatsen is waarschijnlijker. De huizen worden tegenwoordig goed geïsoleerd met het oog op energiebesparing. Ook de platte dakpannen laten geen ruimte voor een huismussennest en dat terwijl een plaatsje onder een dakpan toch verreweg de meeste voorkeur heeft. Voedsel zal ook een factor zijn, tuinen zijn tegenwoordig vaak grotendeels verhard. Mannetje en vrouwtje verschillen, het mannetje heeft een bruine rug, een grijs kopje en wang en een zwarte keelvlek.. Na de rui is de zwarte keelvlek nog wat klein, maar in de winter slijten de randen van de veren zodat in de lente de mus op zijn mooist is. De grootte van deze vlek bepaald de plaats in de rangorde. Het vrouwtje is egaler en lichter van kleur. Ze heeft vaak een beige wenkbrauwstreep boven haar oog. Het tjilpen is kenmerkend, soms zacht soms ook fel. Het zijn sociale dieren, ze leven het grootste deel van hun leven in een groep die soms wel uit 20 paren kan bestaan. Het zijn echte standvogels, al zwerven de jongen in de nazomer wel rond in groepen.

Biotoop

Rond de huizen en bebouwde gebieden. Dichte struiken om in weg te duiken worden gewaardeerd.

Geluid

Voedsel

De voedselsituatie is voor Huismussen minder geworden. Er wordt minder graan verbouwd en er zijn weinig plekjes meer waar onkruid vrij mag groeien en bloeien. Onkruidzaden staan hoog op het menu van de Huismus. Verder eten de plattelandsmussen veel granen, zoals tarwe, haver en gerst. In de zomer eten ze ook wel kevers spinnetjes bladluizen, rupsen en insectenlarven. Maar mussen zijn eigenlijk echte zaadeters, kijk maar naar de dikke zaadsnavel ook wel conische snavel genoemd. De grote landbouwmachines laten weinig voedsel meer over. Om aan voedsel te komen eten ze ook frites, brood en alles wat de mens zoal weggooit. Ze zijn vrij brutaal hierin, het zijn cultuurvolgers, of moet je opportunist zeggen. Mussen hippen, ze lopen niet en dat terwijl ze hun voedsel meestal op de grond zoeken. Door het hippen lijken ze druk en beweeglijk.

Broeden

Huismussen zijn echte koloniebroeders. Ze voeren in het voorjaar de sociale balts uit om het broeden synchroon te laten lopen. Ze broeden twee of drie keer per jaar van maart tot augustus. Ze legt dan 3 tot 5 eieren. Ze beginnen met broeden als het legsel voltooid is. Het vrouwtje broedt en als ze op de eieren van het volgende nest zit verzorgd vader de pas uitgevlogen jongen.

Aantallen in Nederland

Rode lijstsoort. 600.000 tot 1 miljoen broedparen in Nederland. Dit is een halvering vergeleken met 25 jaar geleden. De Merel is de Huismus voorbij gestreefd.