Goudhaan, Regulus regulus, 8,5-9,5 cm
Herkenning
De Goudhaan is de kleinste vogelsoort van Europa (5 gram), heeft de helft van het gewicht van een Pimpelmees. Het zijn wintergasten en ze komen ieder najaar met miljoenen tegelijk naar ons land, voornamelijk uit Scandinavië en Finland. Maar ze broeden ook bij ons. Ze zijn gemakkelijk te herkennen aan de goudkleurige kopveertjes. Ze maken een compacte ronde indruk. Mannetjes hebben een oranje kruin, vrouwtjes een gele. Ze zijn moeilijk in de kijker te krijgen, omdat ze meestal rusteloos heen en weer vliegen van tak naar tak, op zoek naar insecten. Ze leven 's winters vaak samen met groepen mezen. Goudhaantjes zijn niet erg schuw, het is wel eens gebeurd dat er een Goudhaantje op iemand zijn schouder ging zitten.
Biotoop
Broedt in naaldbossen, gemengde bossen en coniferen met voorkeur voor sparren. Leeft voornamelijk in de toppen van de bomen en zijn weinig schuw.
Geluid
De Goudhaan zit vaak te zingen als hij rusteloos door de boomkruinen wipt op zoek naar insecten. Die zang heeft wel iets weg van een kruiwagentje (met opzet verkleinwoord want het geluid is zacht) dat een piepend wieltje heeft en waarbij de bestuurder steeds sneller begint te lopen en de kruiwagen uiteindelijk ontspoord. Met het klimmen van de jaren wordt deze soort lastiger te horen, omdat hij zacht en hoog zingt. Gelukkig kunt u achter de computer gezeten de geluidsknop op "10" zetten.
Voedsel
Het zijn echte insecteneters, het hoofdvoedsel bestaat uit springstaarten. In de broedtijd worden ook rupsen, spinnen, bladluizen en vliegen gegeten. De Goudhaantjes leven altijd in groepen. Ze moeten zeker ´s winters de hele dag door eten, want als ze al een paar uur geen eten in hun maag hebben gehad gaan ze dood. Ze eten hun eigen lichaamsgewicht aan spinnetjes en andere insecten. Strenge winters eisen veel levens, maar de hoge productiviteit compenseert dat weer. Ze leven 's winters vaak samen met groepen mezen.
Broeden
Het bolvormige nest (lijken wel hangmatjes) wordt meestal in een naaldboom gemaakt en is gemaakt van spinrag, haar, mos en korstmos. Het is diep, dicht, dikwandig en komvormig. Meestal wordt het nest in naaldbomen gemaakt. De spar is favoriet. Het hangt aan het einde van een tak en is prachtig geweven. Alleen het vrouwtje broedt de 7 tot 10 eieren uit, soms worden wel tot 13 eieren gelegd. Na twee weken zijn de kuikens vliegvlug. Ze hebben nog geen gele of oranje kruin.
Aantallen in Nederland
45.000 tot 75.000 broedparen in Nederland. In de winter veel meer wintergasten.
Aantallen in onze omgeving
Algemene broedvogel in onze omgeving, alleen al in de Maashorst broeden er al minstens 200 paren.